کتاب میزان تشیع (بررسى سند، محتوا و نسخه هاى زیارت عاشورا)

کتاب میزان تشیع (بررسى سند، محتوا و نسخه هاى زیارت عاشورا)

کتاب میزان تشیع، بررسی سند، محتوا و نسخه های زیارت عاشورا اثر آیت الله محمد عندلیب همدانی است که سه فصل به بررسی پنج سند زیارت عاشورا، بررسی مضمون زیارت عاشورا و نگاهی به اختلاف نسخه ها در نقل زیارت عاشورا می پردازد. این کتاب شامل جلسات درس خارج آیت الله عندلیب همدانی است که به بررسی سندی، نسخی و محتوایی زیارت شریف عاشورا پرداخته است و این درس ها مربوط به سال های 1386 ـ 1387 در مدرسه آیت الله العظمی گلپایگانی(رحمه الله علیه) می شود.

مولف گرانقدر در این کتاب به اثبات این موارد می‌پردازد:

1. تواتر معنوی مضمون زیارت عاشورا
2. سند صحیح زیارت عاشورا
3. در ثواب‌های نقل شده برای زیارت عاشورا هیچ اغراقی وجود ندارد.
4. نقل مشهور در مفاتیح کاملا معتبر و مستند است.

مشخصات کتاب

نام کتاب: کتاب میزان تشیع، بررسی سند، محتوا و نسخه های زیارت عاشورا
مولف: محمد عندلیب همدانى؛ فارسی

بخشی از کتاب میزان تشیع، بررسی سند، محتوا و نسخه های زیارت عاشورا

زیارت شریف عاشورا از ناحیه­ ی دو امام بزرگوار، امام باقر (علیه ­السلام) و امام صادق (علیه­ السلام) به دست ما رسیده. این زیارت در دو کتاب «مصباح المتهجد» جناب شیخ طوسی و «کامل الزیارات» جناب ابن قولویه نقل شده و همواره مورد توجه علمای بزرگی چون مرحوم شیخ انصاری و مرحوم حاج شیخ محمد حسین اصفهانی و بسیاری از بزرگان دیگر بوده است.

حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (دامت ­برکاته) با همه­ ی دقتی که در تأیید سند روایات دارد، پس از تأیید سند روایت، این­گونه می ­فرماید: «برکات و تأییدات غیبیه­ ای که به طرق معتبره، در مورد زیارت عاشورا وارد شده، به تنهایی دالّ بر اعتبار این زیارت شریف است.»

عمده اشکالاتی که در رابطه با این زیارت مطرح شده

1. سند این زیارت ضعیف است، لذا نمی­ توان به آن اعتماد کرد.
2. الفاظی در فضیلت این زیارت دیده می­ شود که جز غلوّ، تعبیر دیگری از آن نمی­ توان داشت.
3. متن زیارت عاشورا که مشتمل بر لعن­ های بسیار است، با آن­ چه که در قرآن کریم و برخی از روایات، در مورد اجتناب از دشنام دادن به کفار و لزوم تقیه وارد شده، منافات دارد.
4. در نسخه­ های زیارت عاشورا، اختلاف است.

روش بحث

گام اوّل ـ ابتدا پنج سند از زیارت عاشورا، در دو کتاب «مصباح المتهجد» و «کامل الزیارات» ذکر می­گردد.

گام دوم ـ با بررسی سند شرح الزیاره (شرح ثواب زیارت) به این نتیجه می­ رسیم که اولاً: سند جناب شیخ طوسی به کتاب «محمد بن اسماعیل بن بزیع» صحیح است. ثانیاً: جناب «صالح بن عقبه»، نه تنها غالی نیست، بلکه فردی موثّق و مورد اطمینان است. سخنی هم که ابن غضائری و به تبع او  برخی دیگر از علما، در مورد غُلوّ صالح و روایاتش گفته­ اند، مبنایی است.

گام سوم ـ پنج سند از زیارت عاشورا مورد بررسی دقیق قرار می­ گیرد. سه سند در مصباح و دو سند در کامل الزیارات. سند اوّل مصباح قطعاً صحیحه است، سند دوم قابل تصحیح است. سند سوم هم البته اگر شامل خود زیارت هم باشد قابل تصحیح است، اما آن دو سندی هم که در کامل الزیارات ذکر شد، به نحوی قابل تصحیح است.

به هر حال اگر کسی آن­ ها را نپذیرفت، لااقل به عنوان شاهد و مؤید خوبی می ­توانند مورد استفاده قرار گیرند؛ کما این که فقها، در فتاوای فقهی خود چنین مسلکی را در پیش می­ گیرند. در این گام، بهره­ ی فراوانی از شیوه­ی تجمیع بین قرائن که شیوه­ ای علمی و عقلایی است برده می­ شود.

گام چهارم ـ عمده مناقشه­ ای که در متن زیارت عاشورا شده، در مورد لعن­ های آن است. با بررسی متن زیارت عاشورا با قرآن کریم و روایات، به نتیجه می ­رسیم کسانی که در این زیارت مورد لعن قرار گرفته­ اند، به طور قطع دارای صفاتی هستند که دارندگان این صفات در قرآن کریم و روایات صحیح­ی معصومین (علیهم السلام)، مورد لعن خداوند و معصومین قرار گرفته­ اند.

گام پنجم ـ نگاهی به اختلاف نسخه­ ها در متن زیارت عاشورا است. در این مرحله پس از بررسی انواع اختلاف در نسخه­ ها و مرجحات آن­ ها، دو فقره­ ی «صد لعن و صد سلام» و «اللّهمَّ خُصَّ انت…» مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت همین متن فعلی زیارت که بین همگان مشهور است، مورد تأیید و ترجیح قرار می­گیرد.

برای مشاهده و خرید کتاب های در مورد محرم و امام حسین علیه السلام از سایت فروشگاه خدمتگزاران کلیک نمایید.