اسامی حضرت فاطمه سلام الله علیها – سخنرانی فاطمیه

مروری بر اسامی حضرت فاطمه سلام الله علیها – وجه تسمیه و علت شهادت بی بی دو عالم (مجلس اول)

در ابتدای مقاله مروری بر اسامی حضرت فاطمه سلام الله علیها سخنران به شرح علت نامیده شدن دخت گرامی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به فاطمه و در ادامه به چگونگی شهادت بانوی دو عالم حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها پرداخته است.

بخش اول اسامی حضرت فاطمه سلام الله علیها – چرا حضرت، فاطمه نامیده شدند ؟

اللهم صل علی فاطمه و ابیها و بعلها و بنیها بعدد ما احاط به علمک و العن اعدائهم اجمعین بعدد ما احاط به علمک اللهم العن الجبت و الطاغوت و النعثل برحمتک یا ارحم الراحمین.

اللهم کن لولیک الحجه ابن الحسن صلواتک علیه و علی آبائه فی هذه الساعه و فی کل الساعه ولیا و حافظا و قائدا و ناصرا و دلیلا و عینا حتی تسکنه ارضک طوعا و تمتعه فیها طویلا.

ابتدا عرض تسلیت داریم خدمت وجود مقدس امام زمان علیه السلام، آقا و مولایمان که صاحب عزای مادر بزرگوارشان حضرت زهرا سلام الله علیها  هستند. انشاء الله به واسطه این عزاداری ها و دعاها اذن ظهور آقا و مولایمان داده شود و به این مناسبت شادی دل مطهر امام زمان علیه السلام  مهیا شود.

بنا داریم انشاء الله در این ایام فاطمیه که ایام شهادت بی بی دو عالم حضرت زهرا سلام الله علیها  است بر دو محور صحبت هایی داشته باشیم. محور اول وجه تسمیه حضرت زهرا سلام الله علیها  و محور دوم علت شهادت این بانوی هجده ساله. اما محور اول که وجه تسمیه حضرت است به این معنا است که علت نامگذاری ایشان به این اسم های مبارکه چیست؟

یونس بن ظبیان از حضرت صادق  علیه السلام روایت می کند که فرمود: فاطمه سلام الله علیها  در نزد خداوند دارای نه اسم است: فاطمه، صدیقه، مبارکه، طاهره، زکیه، راضیه، مرضیه، محدثه و زهرا. بعد فرمود آیا تفسیر اسم فاطمه را می دانی؟ عرض کردم: بفرمائید ای آقای من.

فرمود: یعنی از شر و بدی بریده شده و برکنار است. آنگاه فرمود: اگر امیرالمومنین با آن حضرت ازدواج نمی کرد تا روز قیامت کفو و همتایی بر روی زمین، از آدم گرفته تا دیگران برای او وجود نداشت. (بحار/ ج 43/ ص 10)

عرب وقتی که بره یا بزغاله را از مادرش جدا می کند به او فاطمه، مفطومه یا فطیم می گوید. فاطمه از ریشه فطم و به معنای فصل است و فطام در کودک که به معنای از شیر گرفته شدن است، به همین معنا می باشد.

کلمه فطم مخصوص از شیر گرفتن نیست هر چند بیشتر اوقات در آن مورد استعمال می شود، بلکه مطلق جدایی و بریده شدن از چیزی را فطم می گویند و معنای قطع و منع، به همان معنای جدا و فصل بر می گردد.

امیرالمومنین علیه السلام  فرمود: از آن جهت فاطمه، فاطمه نامیده شد که خداوند دوستداران او را از آتش جهنم به دور نگه داشته است. ( بحار/ ج 43 / ص 16)

حضرت صادق علیه السلام  از فردی سوال نمود: آیا می دانی تفسیر کلمه فاطمه چیست؟ و خود در پاسخ فرمود: فاطمه یعنی از بدی بریده شده. و گفته می شود از آن جهت فاطمه نامیده می شود، که از پلیدی و آلودگی به دور است از (حیض و عادت زنانگی).

محمد بن مسلم ثقفی گوید: از حضرت باقر علیه السلام  شنیدم که می فرمود: فاطمه بر دروازه جهنم توقف خواهد داشت، چون روز قیامت شود بر پیشانی و بین دو چشم هر کسی نوشته می شود که مومن یا کافر است و به دوستدار و محبی که گناهش بسیار است دستور داده می شود که به سوی آتش برود، فاطمه سلام الله علیها  در بین چشمان او کلمه محب را می خواند.

و می گوید: ای خداوند من و ای آقای من! تو مرا فاطمه نامیدی و به وسیله من کسانی را که دوستدار من و یا ذریه و فرزندان منند از آتش نجات دادی، وعده تو حق است و تو از وعده خود تخلف نمی کنی.

خدای متعال می فرماید: راست می گویی، ای فاطمه من تو را فاطمه نامیدم و به وسیله تو دوستداران و کسانی را که تو را به ولایت پذیرفته، ذریه تو را دوست داشته، ولایتشان را پذیرفته اند از آتش نجات می دهم. وعده من حق است و من از وعده ام تخلف نمی کنم. ( بحار/ ج 43 / ص 16)

اسامی حضرت فاطمه سلام الله علیها – سوره قدر

در دین مقدس ما اسلام کتاب قرآن ارزش والایی دارد. در این میان یکی از سوره های پر ارزش قرآن کریم سوره قدر است. امام صادق علیه السلام در مورد اولین آیه این سوره فرمایشی دارند: مقصود از لیله، فاطمه و مقصود از قدر، خداوند است.

هر کس فاطمه را بدان گونه که سزاوار و شایان معرفت است، بشناسد لیله القدر را درک کرده است و از آن جهت فاطمه، فاطمه نامیده شد که مردم از شناخت او بریده و دور نگه داشته شده اند. ( بحار/ ج 43 / ص 13)

پس عظمت وجود حضرت زهرا سلام الله علیها  در نام مبارک آن حضرت هم دیده می شود و حقیقتاً این عظمت وجودی حضرت است که علت خلق و خلقت خدای متعال است. خدای متعال خطاب به ذات مقدس رسول خدا صلوات الله علیه و آله  می فرماید:

یا احمد! لولاک لما خلقت الافلاک ولولا علی لما خلقتک و لولا فاطمه لما خلقتکما. کشف اللالی

ای احمد اگر تو نبودی افلاک را نمی آفریدم و اگر علی نبود تو را نمی آفریدم و اگر فاطمه نبود شما دو تن را نمی آفریدم.

در حدیث شریف کساء هم که منسوب به حضرت زهرا سلام الله علیها  است این نکته وضوح دارد که خدای متعال به حضرت جبرئیل می فرماید:

انی ما خلقت سماء مبنیه و لا ارضا مدحیه و … الا فی محبۀ هولاء الخمسه حدیث کساء

خدای متعال انگیزه خلقت را محبت به خمسه طیبه یعنی وجود مقدس حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و اله و امیرالمومنین علیه السلام  و بی بی دو عالم حضرت زهرا  سلام الله علیها و حسنین علیهما السلام معرفی می کند. حضرت زهرا سلام الله علیها  نه تنها در میان همه خلایق جایگاه خاصی دارند، بلکه حتی در بین ذوات مقدسه معصومین علیهم السلام  هم جایگاه خاص الخاصی دارند.

قلب عالم امکان وجود مطهر امام عصر علیه السلام  می فرماید: دختر رسول خدا صلی الله علیه و اله و سلم  برای من اسوه حسنه است. (بحار/ج 53/ص 180)

انشاء الله در روز های آینده درباره وجه تسمیه حضرت زهرا سلام الله علیها و ارزش و عظمت آن حضرت بیشتر سخن خواهیم گفت.

بخش دوم اسامی حضرت فاطمه سلام الله علیها – علت و چگونگی شهادت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها

اما محور دوم بحث که مربوط است به علت شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها، در طول سالیان از طرف دشمنان دین و اهل بیت سعی شده است که مسئله شهادت حضرت را وفات بیان کنند و در بین مردم و محبین اینگونه مطرح می شود که حضرت زهرا وفات یافتند. چرا که وفات یک علت طبیعی مثل بیماری و … خواهد بود ولی شهادت علت می خواهد.

کسی که به شهادت می رسد اولاً به این معناست که او را کشته اند، که به دنبال آن دو سوال در ذهن هر شنونده ای مطرح می شود چرا او کشته شده است؟ ثانیاً چه کسی او را کشته است؟ مسئله شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها پر واضح است حتی در منابع اهل سنت هم، مسائل هجوم به خانه حضرت و مضروب و مقتول گشتن ایشان مطرح شده است.

وجود مقدس حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله  به عنوان پیامبر بزرگ اسلام در تمام طول 23 سال دعوت خودشان دو مقوله مهم را در کنار هم به مردم معرفی کردند. یکی قرآن کریم که به میزانی که آیات آن به سینه مبارکشان نازل می شد برای مردم تلاوت و قرائت می نمودند و مردم را با تعالیم فوق العاده قرآن کریم آشنا می کردند.

دیگری معرفی عترتشان مخصوصاً ذات مقدس امیرالمومنین علیه السلام به عنوان ولیِّ مردم، باطن قرآن، تفسیر قرآن، بیان قرآن، و تاکید پیامبر همیشه و همه حال بر این مطلب بود که این دو وزنه وزین در مقوله دین اسلام از هم جدا نشوند. شاهد بر این ادعا حدیث ثقلین است که بارها از پیامبر صلوات الله علیه و آله نقل شده است.

انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی فانهما لن یفترقا حتی یردا علیَّ الحوض

من بین شما دو چیز گرانبها باقی می گذارم کتاب خدا، قرآن و عترتم را، این دو از هم، جدا نمی شوند تا در حوض بر من وارد شوند.

سیره عملی پیامبر هم در طول 23 سال دعوتشان به همین گونه بود از همان اولین روز علنی شدن دعوت یعنی یوم العشیره وقتی پیامبر اعلام رسالتشان را فرمودند و در یاری ایشان امیرالمومنین که ده یازده ساله بودند داوطلب شدند. پیامبر ایشان را به عنوان وصی و جانشین خود معرفی نمود.

همه احادیث پیامبر در مورد امیرالمومنین علیه السلام  گویای همین مطلب است داستان مباهله، حدیث منزلت، حدیث نجوی، آیه ولایت، تطهیر و غیره… نقطه اوج این معرفی که بطور علنی و رسمی برای همه مسلمانان حاضر در حجه الوداع انجام شد، روز غدیر و در کنار برکه غدیر بود.

روزی که همه مسلمانان عاقل و بالغ و زبده کنار پیامبر حاضر بودند، تاریخ تا حدود 180000 نفر را تخمین می زند. پیامبر در طی خطبه مفصلی که همه مباحث توحیدی و نبوت و … را شامل می شود، امیرالمومنین را به عنوان ولی مردم معرفی کردند و از همه مردم بیعت زبانی گرفتند تا سه روز در آن آفتاب سوزان و صحرای عربستان اقامت کردند تا همه مردم بیعت عملی با امیرالمومنین داشته باشند.

همه با عنوان امیرالمومنین به آن حضرت سلام کردند و دست بیعت به ایشان دادند تا حتی این حکم از بانوان ساقط نبود. آنها در پشت پرده ای دست در طشت آبی گذاشتند و این طرف مولا و آقایشان امیرالمومنین علی علیه السلام  دست در آب می گذاشت و بدین وسیله همه مردم در پیشگاه خدا و رسول خدا دست بیعت با امامشان و ولیشان دادند.

لذا آیه نازل شد که:

الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دینا. سوره مائده/ آیه 3

یعنی با ولایت امیرالمومنین دین کامل می شود نعمت تمام می شود و خدای متعال از بنده و عبد راضی می شود و این مطلب هدف همه انبیاء و اولیاء علیهم السلام است و وجود مقدس حضرت زهرا سلام الله علیها هم به عنوان ام ابیها همین هدف را دنبال کردند و برای حمایت از ولایت و امامت امیرالمومنین به شهادت رسیدند.

اسامی حضرت فاطمه سلام الله علیها – هفتاد روز بعد از پیامبر صلی الله علیه و آله

بعد از حدود هفتاد روز که رسول اکرم صلی الله علیه و آله به شهادت رسیدند، دشمنان مسیر دین را عوض کردند. همه در محلی به نام سقیفه بنی ساعده جمع شدند و با ابوبکر به عنوان جانشین پیامبر بیعت کردند.

امیرالمومنین علیه السلام شب ها زهرای مرضیه سلام الله علیها را که محسن شش ماهه سقط کرده بود، پهلویش شکسته بود، حقش غصب شده بود، بازویش مجروح بود، بر چهارپایی سوار می کرد و به در خانه انصار می رفتند و از ایشان یاری می طلبیدند.

آنان می گفتند: ای دختر رسول خدا کار از کار گذشته و ما با این مرد بیعت کرده ایم و اگر همسر و پسر عموی تو پیش از این مرد، نزد ما می آمد و از ما بیعت می خواست، ما کسی غیر از او انتخاب نمی کردیم.

امیرالمومنین می فرمود: آیا من جنازه رسول خدا را در خانه اش، روی زمین گذاشته، دفن نکرده به دنبال گرفتن حکومت آن حضرت به نزاع و دعوی برخیزم؟ حضرت زهرا سلام الله علیها می فرمودند: آیا پدرم در روز عید غدیر خم جای عذری برای کسی باقی گذاشت؟ (خصال/ ج 1/ ص 173)

حضرت زهرا سلام الله علیها رکن امیرالمومنین علیه السلام  هستند. رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم  به حضرت علی  علیه السلام  فرمودند: سلام بر تو ای پدر دو ریحانه! به زودی دو رکن تو از بین می رود و خدا، خود کمبود مرا برای تو جبران می کند. بعد از رحلت رسول خدا، امیرالمومنین فرمود: این یکی از دو رکن بود و بعد از آنکه فاطمه سلام الله علیها  از دنیا رفت، فرمود این رکن دیگر بود. (ذخائر العقبی/ ص 56)

حقیقتاً حضرت زهرا سلام الله علیها رکن امامت و ولایت هستند. در آن عصر خفقان خدای متعال 57 روز یا 95 روز به حضرت عمر داد تا این رکن دیگر امیرالمومنین دین خدای متعال را اقامه کند. حتی شبانه روز در خانه خودشان با گریه، شکایت می کردند.

آمدند در خانه امیرالمومنین که یا علی به فاطمه بگو یا روز گریه کند، شب آرام بگیرد یا شب گریه کند، روز آرام بگیرد. از ما آسایش سلب شده. لذا خانم، دست حسنین را می گرفتند و روزها پیاده سر قبر عمویشان حمزه در احد می رفتند و آنجا ندبه و گریه و شکایت می کردند.

آن حضرت در گفتاری امامت امیرالمومنین را بسیار زیبا، معرفی و اقامه می کند. محمود بن لبید گوید: چون پیامبر وفات یافت، فاطمه سلام الله علیها  بر سر قبور شهدا می آمد و بر سر قبر حمزه به گریه و زاری مشغول بودند خدمتشان رسیدم و سلام کردم و عرضه داشتم: ای مهتر بانوان، از گریه شما بند دلم پاره شده است.

حضرت فرمودند: ای اباعمرو، گریستن حق من است. چرا که سوگوار بهترین پدرها هستم. چه اشتیاقی داشتم به رسول الله سپس این بیت را انشا فرمودند: اگر روزی کسی از دار دنیا رفت یادش به تدریج در خاطره ها کم می شود. اما یاد پدرم به خدا سوگند هر روز فزونی می یابد.

به حضرت عرضه داشتم ای بانوی من مدتی است که مساله ای به ذهنم خطور کرده است. حضرت فرمودند: بپرس. گفتم: آیا نصی از رسول خدا پیش از وفات حضرتش بر امامت علی وجود دارد؟! حضرت فرمودند: شگفتا آیا حادثه عظیم غدیر را از یاد برده اید؟ گفتم: خیر، چنین رویدادی بود، لیکن مرا با خبر سازید.

فرمود: خدا را به شهادت می گیرم، از رسول خدا شنیدم که می فرمود: علی بهترین کسی است که او را جانشین خود، در میان شما قرار می دهم. علی امام و خلیفه بعد از من است و دو فرزندم حسن و حسین و نه نفر از فرزندان حسین، پیشوایانی پاک و امامانی نیک اند. اگر از آنان فرمان برید، شما را هدایت نمایند و اگر کوس مخالفت با آنان زنید تا روز رستخیز بلای جدایی و اختلاف گریبان گیرتان خواهد بود.

پرسیدم: از چه رو علی سکوت کرد و حق خود نستاند؟ فرمود: ای ابا عمرو پدرم فرمود: مثل امام یا مثل علی (شک از خود راوی است) مثل کعبه است. مردم باید به طوافش بروند و نه او برگرد مردم طواف کند.

به خدا سوگند اگر حق را به اهلش واگذار می کردند و از خاندان رسول فرمان می بردند، حتی دو نفر با هم اختلاف نمی کردند و همان گونه که پیامبر فرموده بود امامت از علی تا قائم، نهمین زاده حسین، پشت به پشت و نسل به نسل تداوم می یافت. اما افسوس که مردم ناآگاه کسی را جلودار کردند که خدا او را عقب زده بود و کسی را به کناری زدند که خدا او را جلودار قرار داده بود. آنان ثمره بعثت را رها کرده و به بدعتها تمایل نشان دادند.

آنان اینگونه رفتار ناروا را با هواپرستی و شهوت زدگی و بازگشت به باورهای فاسد جاهلی، انجام دادند. زشت باد رویشان. آیا نشنیده انگاشتند کلام خدا را که فرمود: پروردگار تو آنچه را که بخواهد می آفریند و بر می گزیند اما آنان را بر توان اختیار نیست. بلی، شنودند.

لیک آنچنانکه خدا می فرماید: پس به درستی که آنان دیدگانشان نیست که کور می شود، بلکه دلهایی که در سینه جای دارد کور باشد. افسوس که آنان آرزوهایشان را در دنیا گستراندند و از قیامت باز ماندند. خدا نابودشان گرداند و در امرشان گمراهشان نماید. پروردگار! به تو پناه می برم از اندکی بعد از فراوانی.

خدایا به گریه های شب و روز صدیقه کبری فاطمه زهرا سلام الله علیها  امر فرج امام عصر علیه السلام  را اصلاح بفرما. دل مطهر آن حضرت را به مژده ظهورشان شاد بگردان. بنبیه و آله الطاهرین