دعای هنگام افطار در ماه مبارک رمضان
خواندن دعای افطار ماه مبارک رمضان باعث می‌شود تا از سفره پر برکت این ماه توشه بیشتری نصیبتان شود. برای آشنایی با این دعاها با خدمتگزاران همراه باشید.
دعای افطار ماه مبارک رمضان
اللَّهُمَّ لَكَ صُمْتُ وَ عَلَى رِزْقِكَ أَفْطَرْتُ وَ عَلَيْكَ تَوَكَّلْتُ
خدايا براى تو روزه گرفتم و به روزى تو افطار مى كنم و بر تو توكل دارم
تا خدا عطا كند به او ثواب هر كسى را كه در اين روز روزه داشته و روايت شده كه حضرت امير المؤمنين عليه السلام هر گاه مى خواست افطار كند مى گفت
بِسْمِ اللَّهِ اللَّهُمَّ لَكَ صُمْنَا وَ عَلَى رِزْقِكَ أَفْطَرْنَا فَتَقَبَّلْ (فَتَقَبَّلْهُ) مِنَّا إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ.
به نام خدا، خدايا براى تو روزه گرفتيم و به روزى تو افطار كرديم پس از ما قبول كن زيرا كه تو شنواى دانايى.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ يَا وَاسِعَ الْمَغْفِرَةِ اغْفِرْ لِي.
به نام خداوند بخشاينده مهربان اى وسيع آمرزش بيامرز مرا
مشابه این دعاها بسیار بوده که نشان می‌دهد می‌توان با دعا کردن از خدا طلب کرد تا ثواب هر فردی را که در این روز روزه دار است را نصیب انسان کند. از جمله دعای «اَللّهُمَّ رَبَّ النّورِ الْعَظیمِ» را که سیّد و کفعمى روایت کرده‌اند.
پیرامون این دعای پر برکت از امام صادق علیه السلام نقل شده که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم به امام علی علیه السلام فرمودند: “ماه رمضان نزدیک است و جبرئیل به من گفت هر کس که در رمضان این دعا را قبل از افطار قرائت کند، پروردگار همه دعاهایش را مستجاب کرده و نماز و روزه‌اش را می‌پذیرد. ۱۰ دعای او را اجابت می‌کند، گناهانش را می‌بخشد، غم را از چهره‌اش دور می‌کند، گرفتاری‌اش را برطرف کرده، حاجات بزرگش را نیز برآورده می‌کند و او را به هر آنچه که مقصودش است، می‌رساند. کردار او را مطابق کردار انبیا قرار می‌دهد و در روز قیامت، چهره او درخشان‌تر از ماه شب ۱۴ می‌شود.”
این دعا به شرح زیر است:
اللَّهمَّ ربَّ النُّورِ العَظیم، ورَبَّ الکُرسیِّ الرَّفیع، ورَبَّ البَحرِ المَسجور، ورَبَّ الشَّفعِ الکَبیر، والنُّور العَزیز، ورَبَّ التَّوراهِ والإنجیلِ والزَّبورِ، والفُرقانِ العَظیمِ.
بارالها! ای پروردگار نور عظیم! و ای پروردگار کرسی رفیع! و ای پروردگار دریای سرشار و افروخته! و ای پروردگار شفع کبیر و نور عزتمند! و ای پروردگار تورات و انجیل و زبور و فرقان عظیم!
أنت إلهٌ مَن فی السَّمواتِ وإلهُ مَن فی الأرضِ لا إلهَ فِیهِما غَیرُکَ، وأنتَ جَبّارُ مِن فی السِّموات وجَبّار مَن فی الإرضِ لا جَبّار فیهِما غَیرُکَ، أنت مَلِکُ مَن فی السَّموات، ومَلِکُ مَن فی الأرضِ، لا مَلِکَ فیهما غَیرُکَ، أسألُکَ بِاسمِکَ الکَبیرِ، و نُور وَجهِکَ المُنیرِ، وبمُلکِکَ القَدیمِ.
تو معبود هر کس هستی که در آسمان‌ها است و معبود هر کس هستی که در زمین است و در آن دو [آسمان‌ها و زمین]معبودی جز تو نیست؛ و تو جبار آن کس هستی که در آسمان‌ها است و جبار آن کس هستی که در زمین است و در آن دو، جباری جزء تو نیست. تو پادشاه هر کسی هستی که درآسمان‌ها است و پادشاه هر کس هستی که در زمین است و پادشاهی جزء تو در آن دو نیست. از تو می‌خواهم به اسم کبیرت و نور وجه نورانی ات و به پادشاهی ازلی ات.
یا حَیُّ یا قَیِّومُ، یا حَیُّ یا قَیُّوم یا حَیُّ یا قَیّوم، أسألُکَ بِاسمِکَ الّذی أشرَقَ بِهِ کُلِّ شَیءٍ.ای زنده،ای پاینده!ای زنده،ای پاینده!ای زنده،ای پاینده! از تو می‌خواهم به آن اسمت که همه چیز را نورانی کرده.
ای زنده، ای پاینده! ای زنده، ای پاینده! ای زنده، ای پاینده! از تو می خواهم به آن اسمت که همه چیز را نورانی کرده،
وبِاسمِکَ الّذی أشرَقَت بِهِ السّمواتُ والأرضُ، وبِاسمِکَ الّذی صَلُحَ بِهِ الأوَّلونَ، وبِهِ یَصلُحُ الاخِرونَ.
و به آن اسمت که آسمان و زمین را نورانی کرده و به آن اسمت که نخستین [آفریده]ها از آن صلاح یافتند و آخرین [آفریده]ها از او صلاح می‌یابند.
یا حَیّاً قَبلَ کُلِّ حَیّ، ویا حَیّاً بَعدَ کُلِّ حَیّ، ویا حَیُّ لا إلهَ إلا أنت صَلِّ علی مُحَمّدٍ وآلِ مُحَمَّد، واغفِر لی ذُنُوبی، واجعَل لی مِن أمرِی یُسراً وفَرَجاً قَریباً، وثَبِّتنی علی دینِ مُحَمَّدً وآل محمد و وعلی هُدی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّد، وعلی سُنَّهِ مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّد، علیه وعلیهِم السَّلام.
ای زنده‌ای که پیش از هر زنده است! و ای زنده‌ای که بعد از هر زنده است! و ای زنده‌ای که معبودی جزء تو نیست! بر محمد و آل محمد درود فرست و گناهان مرا بیامرز و برای من در کارهایم آسانی و گشایش نزدیک قرارده؛ و مرا بر دین محمد و آل محمد و بر هدایت محمد و آل محمد و بر سنت محمد و آل محمد- بر او و آلش سلام باد- پایدار بدار.
واجعَل عَملِی فی المَرفوعِ المُتَقَبِّلِ، وهَب لی کما وَهَبتَ لأولیائِکِ وأهلِ طاعَتِکَ، فانّی مُۆمِنٌ بِکَ، ومُتَوَکِّلٌ عَلیک، مُنیبٌ الیکَ، مَعَ مَصیری إلیکَ، وَتَجمَع لی ولأهلِی وَلوِلَدَی الخَیرَ کُلَّهُ، وتَصرِف عَنّی وَعَن وَلَدی وأهلِی الشَّرَّ کُلَّهُ؛
و عملم را در [مقام]رفیع و مقبول قرار ده؛ و بر من ببخش؛ آنچنان که بر اولیایت و اهل طاعتت بخشیدی؛ که من به تو مومنم و بر تو متوکلم و توبه کننده و روی آورنده به سوی توام، ضمن اینکه عاقبتم به سوی توست؛ و [از تو درخواست می‌کنم که]همه خیر را برای من و خانواده ام و فرزندانم جمع کنی، و همه شر را از من و فرزندانم و خانواده ام دور نمایی.
أنتَ الحَنّانُ المَنّانُ بَدیعُ السّمواتِ والأرضِ، تُعطِی الخَیرَ مَن تَشاءُ، وتَصرِفُهُ عَمَّن تَشاءُ، فَامنُن علی بِرَحمَتِکَ یا أرحَمَ الرّاحِمِینَ
تو بسیار مهربان و بخشاینده نعمت‌های بزرگ و پدید آورنده آسمان‌ها و زمینی؛ به هر کس که بخواهی، خیر عطا می‌کنی و از هر کس بخواهی، آن را باز می‌داری؛ پس بر من [با عطایت] منت گذار، ای رحم کننده‌ترین رحم کنندگان!
خواندن “سوره قدر” نیز در زمان افطار در کنار صدقه دادن از دعاهای مجرب و پر فضیلت است.
دعای افطار ماه رمضان که امیر المومنین می‌خواندند
در روایات آمده است که حضرت علی علیه السلام همواره پیش از افطار کردن و با شنیدن صدای ملکوتی اذان مغرب در ماه مبارک رمضان این دعا را قرائت می‌کردند:
«بِسْمِ اللّهِ اَللّهُمَّ لَکَ صُمْنا وَعَلى رِزْقِکَ اَفْطَرْنا فَتَقَبَّلْ مِنّا اِنَّکَ اَنْتَ السَّمیعُ الْعَلیمُ»
“خدایا برای تو روزه گرفتیم و با روزی تو افطار می‌کنیم پس از ما بپذیر که به راستى تو شنوا و دانایى.”
همچنین امام علی علیه السلام برای طلب آمرزش با اولین لقمه افطار می‌گفتند:
«بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرّحَیمِ یا واسِعَ الْمَغْفِرَةِ اِغْفِرْ لى»
دعای زیبای ربنا برای افطار ماه رمضان
این دعای افطار ماه رمضان که دارای ۴ “ربنا” با معانی زیبا بوده در این بخش آورده شده است:
ربنّا لاتُزغ قُلوبنّا
بعد اذ هدیتنا و هب لنا
من لَدنکَ رحمة إنک أنت الوَهاب
إنه کان فریق؛ من عبادی یقولون
ربنّا امنا فاغفرلنا؛ و ارحمنا و إنت خیر الرحمین
إذ اول الفتیة؛ ال الکهف فقالوا
ربنّا آتنا مِن لَدنکَ رحمة و هیی لَنا من إمرنا رشداً
و لما برزواً لجالوت و جنودة قالوا
ربنّا افرغ علینا صبراً و ثبت اقدامنا و اَنصرنا علی القَوم الکافرین
بارالها
دل‌های ما را به باطل؛ میل مده
پس از آن که به حق، هدایت فرمودی
و به ما از لطفِ خویش اَجر کامل عطا فرما
که همانا تویی بخشنده‌ی بی عوض و بی منت
زیرا شمایید که، چون طایفه‌ای از بندگانِ صالح؛ روی به من آورده و عرض می‌کردید
بارالها
ما به تو ایمان آورده‌ایم
تو از گناهان ما درگذر و در حقِ ما؛ لطف و مهربانی فرما
که تو بهترین مهربانان هستی
چون آنها در میدانِ مبارزه جالوت و لشکریان او آمدند
از خدا خواستند؛ که پروردگارا به ما صبر و استواری بخش
و ما را ثابت قدم دار؛ و ما را بر شکستِ کافران یاری فرما
دعا افطار ماه رمضان
دعای “یا علی یا عظیم” یکی دیگر از دعاهای مستحبی ماه مبارک رمضان است که یادآور بزرگی و عظمت خداوند بوده و انسان را به یاد قیامت می‌اندازد.
این دعا از امام موسی کاظم علیه السلام و امام صادق علیه السلام روایت شده و بهتر است تا بعد از فریضه نماز ( بخصوص نماز مغرب و عشا) در ماه مبارک رمضان خوانده شود.
یَا عَلِیُّ یَا عَظِیمُ یَا غَفُورُ یَا رَحِیمُ أَنْتَ الرَّبُّ الْعَظِیمُ
ای خدای بلند مقام‌ای بزرگوار‌ای آمرزنده‌ای مهربان تویی خدای بزرگ
الَّذِی لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ
که هیچ مثل و مانندی ندارد و به گفتار و کردار خلق شنوا و بیناست
وَ هَذَا شَهْرٌ عَظَّمْتَهُ وَ کَرَّمْتَهُ وَ شَرَّفْتَهُ وَ فَضَّلْتَهُ عَلَی الشُّهُورِ
و این ماه است که مقامش را عظیم کردی و کرامت و شرافت و فضیلتش بر سایر ماه‌ها دادی
وَ هُوَ الشَّهْرُ الَّذِی فَرَضْتَ صِیَامَهُ عَلَیَّ وَ هُوَ شَهْرُ رَمَضَانَ
و این ماه است که روزه اش را بر من واجب گردانیدی و این ماه رمضان است
الَّذِی أَنْزَلْتَ فِیهِ الْقُرْآنَ هُدًی لِلنَّاسِ وَ بَیِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَی وَ الْفُرْقَانِ
که در آن قرآن را نازل فرمودی برای راهنمایی مردم و روشن کردن راه هدایت و جدا نمودن حق از باطل
وَ جَعَلْتَ فِیهِ لَیْلَةَ الْقَدْرِ وَ جَعَلْتَهَا خَیْراً مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ
و شب قدر را در این ماه مقرر داشتی که آن شب را بر هزار ماه برتری دادی
فَیَا ذَا الْمَنِّ وَ لاَ یُمَنُّ عَلَیْکَ مُنَّ عَلَیَّ بِفَکَاکِ رَقَبَتِی مِنَ النَّارِ
پس ای خدایی که بر همه منت داری و هیچکس بر تو منت ندارد بر من منت گذار در میان آن همه بندگانت که منت گذارده‌ای و از آتش دوزخ نجاتم بخش
فِیمَنْ تَمُنُّ عَلَیْهِ وَ أَدْخِلْنِی الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
و مرا به بهشت ابدیت داخل گردان به حق رحمت بی پایانت‌ای مهربان‌ترین مهربانان عالم.
متا:
از مجرب‌ترین دعاهای ماه رمضان می‌توان به دعای “یا علی و یا عظیم”، “ربنا” و بسیاری از دعاهای پرفضیلت دیگر که اینجا اورده‌ایم اشاره کرد.
ک ک
دعای افطار ماه رمضان
دعا افطار ماه رمضان
