علم غیب و ولایت تکوینی – پرسش و پاسخ محرم

چرا علم غیب و ولایت تکوینی سیدالشهدا علیه‌ السلام مانع وقایع عاشورا نشد؟

پاسخ سوال اگر امامان علیهم‌ السلام علم غیب و ولایت تکوینی داشتند، امام حسین علیه‌ السلام که عالم به وقایع عاشورا بود نمی‌ بایست خانواده و بیش از ۷۲ نفر از یاران خود را با خود می‌برد و به هلاکت می انداخت همچنین می‌ بایست از ولایت تکوینی خود استفاده کرده و مانع اعمال ابن زیاد می‌شد. اگر بگوییم علم و قدرت داشته ولی کاری نکرده‌اند، به خانواده و یاران ظلم کرده است و مصداق القای نفس در تهلکه (خودکشی) است‼️‼️ با عنوان علم غیب و ولایت تکوینی سیدالشهدا علیه‌السلام به شرح زیر است:

پاسخ علم غیب و ولایت تکوینی سیدالشهدا علیه‌ السلام (قسمت اول)

1. در «سنّت خدا» اصل بر این است که داشتن امکاناتی مثل قدرت و علم، ضرورتا به معنای استفاده همیشگی از آن در پیش‌ برد خواسته‌ ها نباشد. چرا که در این صورت می‌ بایست:

اولاً مالکِ اصلی قدرت و علم غیب یعنی خداوند متعال بر طبق قدرت و علمش عمل می کرد، اما شاهدیم که خداوند بنا را بر این منوال قرار نداده‌ است. برای مثال می‌بینیم خداوند با وجود علمش به عملکرد آینده شیطان، از خلق او امتناع نکرد، آیا این ظلم به بشریت است؟ روشن است که چنین نیست بلکه صرفاً امتحان آنان است.

خداوند با وجود علمش بر اینکه مردم دعوت انبیا و رسلش را نخواهند ‌پذیرفت و ایشان را خواهند‌ کشت از ارسال پیامبران امتناع ننمود تا حجت بر مردم تمام شود و نگویند اگر مهلت داشتیم اینگونه عمل نمی‌کردیم.

این سنت، منحصر در خداوند نیست، که بگوییم او خداست و فرق دارد؛ بلکه سنّت حکیمانه ای است که پیامبران الهی نیز بر این سنت عمل کرده اند.

2. انبیای الهی نیز تنها در صورت رضای الهی از قدرت های خارق العاده خود بهره می‌بردند. برای مثال: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم با آنکه منافقان زمان را می‌شناخت، ولی از علمش جهت افشای آنها و جلوگیری از عملکرد آنها استفاده نکرد.

توطئه کنندگان برای قتلش در بازگشت از جنگ تبوک را به نام می‌ شناخت ولی از علم خود جهت اقدام علیه آنان استفاده نکرده و اسامی این منافقان را تنها به حذیفه فرمود. آیا اگر ایشان منافقان را از همان ابتدا بر ملا می‌کردند بعدا کار بر مومنان راحت تر نبود؟ آیا این ظلم به مومنان است؟

3. در زندگی حجج الهی نیز همچنین مواردی وجود داشته است که ایشان قدرت و علم انجام کاری را داشته اند ولی بنا بر خواست الهی صبر نموده و از امکانات ویژه خود بهره نبردند.

هنگامی که امیرمؤمنان (علیه‌السلام) ابوموسی اشعری را به «دومه الجندل» برای حکمیت می‌ فرستاد، به او چنین فرمود: «با کتاب خدا داوری کن و از دستورات آن پا فراتر مگذار». چون ابوموسی به راه افتاد، امام فرمود: «می‌ بینم که او فریب خواهد خورد».

عبیدالله بن ابی رافع، منشی حضرت که ناظر جریان بود، به امام گفت: چرا او را می‌فرستید، در حالی که می‌ دانید او فریب خواهد خورد؟ حضرت فرمود: «فرزندم؛ اگر بنا باشد خدا درباره بندگان خود به علم خویش عمل کند، نباید با فرستادن پیامبران بر آنان احتجاج کند».

4. ما انسان‌ های معمولی نیز گاهی از امکاناتمان بهره‌ نمی‌ بریم؛ با وجود اینکه به امکاناتی دسترسی داریم یا حقایقی را می‌ دانیم اما گاهی عمداً از این امکانات و اطلاعات استفاده نمی‌کنیم و این عمل را حکیمانه می‌دانیم.

به نظر شما درست است که ورزشکاران از قدرت جسمانی خود در رفع مشکلات و اختلافات با مردم استفاده کنند؟ آیا پیش نیامده حقیقتی را از زندگی فردی بدانید ولی به دلیل مصالحی هیچ‌گاه بازگو نکرده باشید؟!

پاسخ علم غیب و ولایت تکوینی سیدالشهدا علیه‌ السلام (قسمت دوم)

لزوما همیشه اقدام عالمانه به عملی که نتیجه آن به یقین مرگ خود یا دیگران است، مصداق القای نفس در تهلکه به حساب نمی‌ آید. حضرت ابراهیم علیه‌ السلام بنا بر آیات قرآن به خاطر رضای خداوند اقدام به کشتن فرزندش اسماعیل نمود، درحالیکه می‌دانست با این اقدام، فرزندش را با دست خودش به هلاکت خواهد انداخت اما در قرآن مدح شد و به مقاماتش افزوده شد! زیرا این کار را به دستور خداوند انجام داده بود.

«زمانی پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در اوصاف بهشت سخن می‌گفت، مردی از انصار به ایشان گفت: اجازه می‌ دهی در جنگ خود را به کشتن دهم. فرمود: بهشت برای تو خواهد بود.

پس برخاست و خود را به قلب دشمن زد و حمله برد تا در برابر رسول خدا صلی الله علیه و آله کشته شد و مردی دیگر پس از آنکه پیامبر بهشت را توصیف کرد، زره خود را بیرون آورد و دور انداخت و خود را در انبوه دشمن انداخت و به آنان حمله برد تا کشته شد فخر رازی در تفسیر خود ذیل آیه ۱۹۵سوره بقره)

«امیرمؤمنان علیه‌ السلام در جنگ جمل به یارانش فرمود: من یأخذ هذا المصحف فیدعوهم إلیه و هو مقتول؟ کیست که این قرآن را بگیرد و آنها را به قرآن دعوت کند در حالی‌که- بر اثر انجام این رسالت- کشته خواهد شد و من ضامنم بر خداوند بهشت را براى او!(الجمل، شیخ مفید، ص۳۳۹)

همیشه و برای همه انسانها، حفظ از آسیب و زنده ماندن مطلوب ترین امر نیست:

متشکل هدف و مطلوب ائمه علیهم‌ السلام و اهل بیت و یاران امام حسین علیه‌ السلام را تنها زنده ماندن و حفظ از آسیب قلمداد کرده و عقیده دارد که امام علیه‌ السلام باید از تمام امکانات الهی خود جهت رساندن خانواده به این مطلوب، استفاده می‌کرد و استفاده نکردن از این امکانات را یا ناشی از نداشتن این امکانات می داند یا خودکشی و ظلم به دیگران می شمرد.

در صورتیکه تنها مطلوب امام علیه السلام اطاعت از خداست و مطلوب خیلی از انسان‌ ها، از جمله یاران و خانواده امام، اطاعت از امر خدا و امر امام است. چه زنده بمانند چه شهید شوند.