خطبه شعبانیه 17 – تذکر دهنده ماه رمضان

خطبه شعبانیه 17 – تذکر دهنده ماه رمضان

خطبه شعبانیه 17 : هفدهمین قسمت از خطبه شعبانیه در باب اطعام مؤمنین در افطار ماه رمضان است که همه مستحضر هستید ثواب های ویژه ای را گفته اند. و در این فراز پیامبر خاتم صل اللّه علی محمد و آله وسلم نکات زیبایی را در این باب مطرح فرموده اند.

فایل صوتی شرح خطبه شعبانیه 17

هفدهمین قسمت از خطبه شعبانیه در باب اطعام مؤمنین در افطار ماه رمضان است که همه مستحضر هستید ثواب های ویژه ای را گفته اند. و در این فراز پیامبر خاتم صل اللّه علی محمد و آله وسلم نکات زیبایی را در این باب مطرح فرموده اند:”أیُّهَا النّاسُ، مَن فَطَّرَ مِنکُم صائِما مُؤمِنا فی هذَا الشَّهرِ کانَ لَهُ بِذلِکَ عِندَ اللّه عِتقُ نَسَمَهٍ ومَغفِرَهٌ لِما مَضى مِن ذُنوبِهِ”کسی که در این ماه مبارک مؤمن روزه داری را افطاری بدهد و او را بر خوان احسان خودش مهمان کند دو ثواب برای او هست:

اول: آزاد کردن یک برده از بردگی. که خب این کار کمی نیست، کاری است که در احکام شرعی ما این کار را معادل با کفاره بعضی از گناهان سنگین دانسته اند. مثل افطار عمدی روزه ماه رمضان یا مثل قتل غیر عمد یا موارد دیگر که در قوانین حقوقی اسلام آمده است. به هر حال ثواب آزاد کردن یک بنده برای او هست و باعث آمرزش تمام گناهان گذشته او می شود. “ومَغفِرَهٌ لِما مَضى مِن ذُنوبِهِ” مغفرت برای تمام گناهانی که تا اون لحظه از این فرد صادر شده است.

“فَقیلَ : یا رَسولَ اللّه ِ ، ولَیسَ کُلُّنا یَقدِرُ عَلى ذلِکَ!”  اصحاب عرضه داشتند که یا رسول الله این دستوری که شما می دهید، فقط برای پولدار هاست، فقط برای ثروتمندان است، برای ما مردم عادی مقدور نیست که بخواهیم افطاری بدهیم. هزینه ای کنیم و سفره ای پهن کنیم. این برای ما شدنی نیست:

“ولَیسَ کُلُّنا یَقدِرُ عَلى ذلِکَ!” همه ما توان این کار را نداریم. خب در جواب می شد پیامبر بفرمایند که خب اگه توان ندارید، نداشته باشید و این ثواب برای ثروتمندان باشد و بقیه از این ثواب محروم باشند، مانعی ندارد. پیامبر راه دیگری را گشودند، این باب نشان می دهد که باب ثواب را خدا برای همه گشوده است.

حضرت فرمودند: “اِتَّقُوا النّارَ ولَو بِشِقِّ تَمرَهٍ ، ” از دوزخ خدا پرهیز کنید.از جهنم خودتان را دور کنید، ولو به نصف از یک خرما باشد. قسمتی از یک خرما باشد. “اِتَّقُوا النّارَ ولَو بِشَربَهٍ مِن ماءٍ ” از جهنم پرهیز کنید، ولو با یک مقداری از آب نوشاندن به یک مؤمنی که در حال روزه است و هنگام افطار عطش دارد. عطش او را با یک ظرف آب بر طرف کنید.

خب در این جا دقت در این مسئله که راه ثواب را برای همه باز کردند و بر احدی راه را مسدود نکردند. ثروتمندان سفره بیاندازند و کسانی که ندارند ولو شده با یک خرما یا نصف دانه ای از یک خرما هم در افطار ماه رمضان سهیم باشند و دیگران را افطار بدهند و و از این ثواب بزرگ بهره ببرند.اینجا خوب است که دو نکته را تذکر بدهیم و مطلب را جمع کنیم.

نکته اول : اول اینکه در کتاب  شریف اصول کافی، کتاب العلم مرحوم کلینی در ذیل آیه کریمه : «فَلْیَنْظُرِ الْإِنْسَانُ إِلَى طَعَامِهِ» اشاره زیبایی دارند از معصوم سلام الله علیه که فرمودند:فَلْیَنْظُرِ الْإِنْسانُ إِلى‏ طَعامِهِ‏  قَالَ قُلْتُ مَا طَعَامُهُ قَالَ عِلْمُهُ الَّذِی یَأْخُذُهُ عَمَّنْ یَأْخُذُهُ.

یعنی همان گونه که معده ما نیاز به طعام دارد،روح ما هم نیازمند به طعام معنوی است و آن آیه قرآن ظاهرش این است که انسان هنگام غداخوردن به غذای خودش توجه کند.اما امام علیه السلام می فرمایند که :

إِلَى عِلْمِهِ الَّذِی یَأْخُذُهُ عَمَّنْ یَأْخُذُهُ علمی که دارد فرا میگیرد از کجا فرا میگیرد از کدام سرچشمه دانش و علم خودش را افزایش می دهد.آیا سرچشمه ای است که خدا و رسول خدا و ولی خدا راضی هستند یا نه.

بر مبنای این حدیث شریف اصول کافی میشود گفت که در ماه رمضان اگر کسی توفیق پیدا کند که خوراک علمی هم به مؤمنین و شیعیان امیرالمؤمنان علیه السلام برساند ثوابش کمتر از ثواب افطاری دادن نخواهد بود.

نکته دومی : بجاست در این مجموعه 17روز ما نامی از ذکر مقدس حضرت اباعبدالله الحسین،سیدالشهدا علیه السلام نداشتیم ،از ایشان هم نامی ببریم و یادی بکنیم از آن بزرگوار. پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند : اتَّقُوا النَّارَ وَ لَوْ بِشَرْبَهٍ مِنْ مَاء.

از آتش پرهیز کنید ولو اینکه با نوشاندن کمی آب باشد و جا دارد عرضه بداریم یا رسول الله این امت نسبت به توصیه ای که شما فرمودید:یک مؤمنی را دم افطار یک استکان آب دستش بدهید، ثوابش آزاد کردن بنده است و نجات از تمام گناهان عمر،کل گناهان گذشته آمرزیده میشود، این امت آنقدر به شقاوت افتادند که در ظهر عاشورا به سبت بزرگوار پیامبر هم رحم نکردند،در حالیکه آن حضرت اظهار عطش شان را کردند از باب اتمام حجت، یستقی شربه من ماء. را فرمودند، ولی با کمال تاسف باید بگویم که:

ز آب هم مضایقه کردند کوفیان *** خوش داشتند حرمت مهمان کربلا

بودند دیو و دد همه سیراب و می مکند*** خاتم ز قحط آب سلیمان کربلا

زان تشنگان هنوز به عیوق می رسد *** فریاد العطش ز بیابان کربلا

صلی الله علیک یا اباعبدالله