سخنرانی واقعه غدیر – متن سخنرانی غدیر

سخنرانی واقعه غدیر (زحمات بیست و سه ساله پیامبر صلی الله علیه و آله)

متن سخنرانی واقعه غدیر ، در چندین بخش به ماجرای غدیر پرداخته است. و این متن سخنرانی واقعه غدیر می تواند برای گروه های سنی مختلف حتی مدارس و دانشجویان مورد استفاده قرار گیرد.

سخنرانی واقعه غدیر 

 با تبریک و تهنیت عید غدیر و این ایام الولایه به پیشگاه مقدس امام زمان ارواحنا و ارواح العالمین لتراب مقدمه فداه، و تبریک و تهنیت به همه شیعیان پاک و با صفای امیرالمؤمنین علیه السلام به خصوص شما سروران عزیزم که در این جشن شرکت نمودید.

الحمدلله که خداوند متعال بر ما منت گذارد و یاریمان نمود تا بتوانیم در کنار هم نَمی از یَم فضایل امیرالمؤمنین و جایگاه غدیر را با هم گفتگو کنیم.

در بحث امروز گذری داریم بر اصالت بیست و سه ساله پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم یادی از روز غدیر و اتفاقاتی که در حجه الوداع افتاد و اینکه اصلاً ولایت امیرالمؤمنین یعنی چه؟ و ذکر راهکاری برای آنکه چگونه می توانیم با ولایت امیرالمؤمنین زندگی کنیم؟ همگی می دانیم که دعوت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم مدت بیست و سه سال طول کشید.

حضرت سیزده سال در مکه مردم را به دین اسلام دعوت نمودند ولی بر اثر فشارها و شکنجه های زیاد از طرف مخالفین به مدینه هجرت نمودند ایشان مدت ده سال هم در مدینه مردم را دعوت کردند. در سال هشتم بعد از صلح حدیبیه به مکه تشریف بردند عمره به جا آوردند و زود به مدینه بازگشتند.

در سال نهم هجری هم پس از فتح مکه و انجام عمره به مدینه آمدند و در سال آخر عمرشان یعنی سال دهم هجری و ماه ذیقعده بود که اعلام فرمودند قصد حج دارند و حضرت بنا براین داشتند که اعمال حج تمتع را که تا آن زمان مجالی پیش نیامده بود به مردم بیاموزند.

اعلام عمومی شد و جمعیتی حدود 90 هزار نفر 140 هزار نفر بر گرد رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم جمع شدند تا حضرت اعمال حج را به طور عملی به آنها آموزش بدهند.

هدف مهم تر رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم از این سفر اعلام رسمی و عمومی و جهانی ولایت و وصایت امیرالمؤمنین علیه السلام بود. لذا حضرت برای این هدفشان زمینه سازی هایی نمودند.

پیامبر در صحرای منی اولین خطابه خودشان را ایراد فرمودند. چرا که دستور الاهی در عرفات نازل شد که علم و ودایع انبیاء علیهم السلام را به علی بن ابیطالب علیه السلام منتقل کند و او را به عنوان خلیفه و جانشین خود معرفی کند.

لذا پیامبر در این خطابه ابتدا خون های به ناحق ریخته شده و اموال به ناحق گرفته شده در جاهلیت را رسماً مورد عفو و بخشش قرار دادند تا کینه توزی ها از میان برداشته شود و جو اجتماع برای تأمین امنیت آماده شود.

پیامبر از همه آن ظلمها و شکنجه هایی که به ایشان و مسلمانان شده بود گذشتند تا مردم بدانند که این اعلام وصایت و ولایت نظر شخصی در آن نیست یعنی مردم بدانند که همه شان برای رسول خدا یکسان هستند و حضرت از کسی کینه به دل ندارد.

این جا نکته ای را بگویم ما هم اگر می خواهیم راه خدا را برویم و بنده خوبی برای خدا باشیم آنگونه زندگی کنیم که ولی خدا از ما راضی باشد. این حرکتی را می طلبد، دل پاک و خالی از کینه ای را می طلبد.

بزرگواری می فرماید که با کشیدن مردم بر کولمان نمی توانیم به سوی خدا برویم با بار سنگین نمی توان حرکت کرد. وجودی که پر از کینه و کدورت مردم است جایی برای ولایت خدا و ولی خدا ندارد.

پس بیایید امروز به خاطر وجود مقدس امیرالمؤمنین علیه السلام از هر کسی کینه و کدورتی داریم بگذریم و بار خود را سبک کنیم و دل خود را خالی کنیم از همه چیزهایی که نباید در دلمان جای بگیرد و اجازه بدهیم حُبّ امیرالمؤمنین علیه السلام در دلمان جای بگیرد، و ولایت ایشان ما را اداره کند.

بعد از اعلام عفو عمومی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم حدیث ثقلین را فرمودند:

« انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی …»
«من دو چیز گرانبها درمیان شما باقی می گذارم که اگربه این دو متمسک شوید هرگز گمراه نمی شوید کتاب خدا و عترتم یعنی اهل بیتم.»

بله قرآن و ائمه هر دو ثقل هستند و میزان بهره برداری و بهره بردن از آنها باید به مانند دو کفه ترازو که مقابل هم هستند باشند. به حمدلله به عنایت امام زمان علیه السلام ما هر زمان که بخواهیم می توانیم از نور قرآن بهره ببریم کلام خدا نور دارد حتی کسانی که قادر به تلاوت قرآن نیستند سفارش شده که آن را باز کنند و به آن نگاه کنند.

مجموعه معارف دینمان در قرآن است. و ما با تلاوت، قرائت، تدبر در آن می توانیم به این معارف دست پیدا کنیم اما در قرآن آمده است که “اقم الصلاه” ولی این که چگونه نماز بخوانیم مثلاً دو رکعت نماز صبح چه صورتی دارد در قرآن نیست لذا قرآن بیان می خواهد.

جامه عملی می خواهد و ائمه و عترت رسول خدا بیان قرآنند، تفسیر قرآنند، معنای قرآنند. اشتباه آنها که گفتند حسبنا کتاب الله همین است، چرا که عامل به قرآن ائمه اطهار علیهم السلام هستند، قرآن ناطق امام ناطق است و ….

خطابه دوم حضرت در مسجد خیف منی بود. ایشان در این خطابه هم ضمن حدیث ثقلین زمینه سازی روز غدیر را فرمودند. وقتی که همه به مکه آمدند در مکه جبرئیل لقب امیرالمؤمنین را به عنوان اختصاص آن به علی ابن ابیطالب علیه السلام از جانب الاهی آوردند.

اگر چه این لقب قبلاً نیز برای آن حضرت تعیین شده بود پیامبر دستور دادند تا یک یک اصحابشان نزد علی علیه السلام بروند و بگویند “السلام علیک یا امیرالمؤمنین” و بدین وسیله در زمان حیات خود از آنان اقرار به امیر بودن علی علیه السلام گرفت و به این اختصاص لقب، ائمه هم سفارش می کردند.

اگر اصحاب برای احترام بیشتر مثلاً به امام صادق علیه السلام امیرالمؤمنین می گفتند حضرت به شدت برخورد می کردند و می فرمودند که این لقب فقط و فقط مخصوص پدرمان علی بن ابیطالب علیه السلام است.

اما در این لقب حضرت بر دسته خاصی که اسلامشان در حد زبان متوقف نشده بلکه ایمان به قلبشان وارد شده امیرند و ما وقتی امیرمان امیرالمؤمنین علیه السلام می شود که ایمانمان قلبی باشد و وجودمان پذیرش امارت آن حضرت را داشته باشد.

پس، حضرت رسول صلی الله علیه و آله و سلم اعلام عمومی فرمودند که همه در محلی به نام غدیر خم جمع شوند و این در حالی بود که مردم فکر می کردند به دلیل آخرین حج پیامبر حضرت دوست دارند که بیشتر کنار خانه خدا باشند و اینجا باز هم پیامبر اهمیت قضیه را به مردم می رساندند.

در روز هجدهم ذیحجه دوباره آن جمعیت 90 الی 140 هزار نفری در کنار برکه غدیر جمع شدند. در گرمای عربستان درست سر ظهر چرا که بعد از نماز جماعت ظهر پیامبر دستور دادند منبری برای ایشان آماده کنند در این جا خطابه ای به مدت چهار ساعت ایراد فرمودند.

خطبه ای که پر از معارف الهی می باشد، و حقیقتاً حق رسول الله و امیرالمؤمنین علیهم السلام بر ماست که لا اقل یک بار هم که شده این خطبه را بخوانیم و از آن آگاهی یابیم.

سخنرانی واقعه غدیر – در اثناء خطبه پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم دو اقدام عملی بر فراز منبر انجام دادند

اولاً: امیرالمؤمنین علیه السلام کنار پیامبر صلی الله علیه و آله ایستادند. سخنرانی که دو نفر بر منبر بودند، تمام فضایل و سفارش هایی که پیامبر می فرمود اشاره به حضرت علی علیه السلام می نمودند که بعد از آن کسی نتواند بگوید که ما نفهمیدیم، راجع به چه کسی سخن می گوید یا علی های دیگری پیدا شود و سخنان پیامبر را ضایع کنند.

لذا نتوانستند در شخص امیرالمؤمنین شک و شبهه ایجاد کنند بلکه در معنای کلام پیامبر شبهه کردند. پیامبر ابتدا فرمودند «باطن قرآن و تفسیر آن را برای شما بیان نمی کند مگر این کسی که من دست او را می گیرم و او را بلند می کنم و بازویش را گرفته او را بالا می برم.»

بعد حضرت بازوی علی بن ابی طالب را گرفتند و حضرت را بالا بردند تا حدی که پاهای آن حضرت محاذی زانو های پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم قرار گرفت و فرمودند: «هر کس من مولی و صاحب اختیار اویم این علی ابن ابیطالب مولی و صاحب اختیار اوست»

ثانیاً: گرفتن بیعت شفاهی از مردم بود. حضرت فرمودند: چون جمعیت زیاد است و بیعت تک تک افراد مقدور نیست همه شما این سخنی را می گویم تکرار کنید.

ما فرمان تو را که از جانب خداوند درباره علی ابن ابیطالب و امامان از فرزندانشان به ما رساندی اطاعت می کنیم و به آن راضی هستیم و با قلب و جان و زبان و دستمان با تو در این مدعا بیعت می کنیم.

عهد و پیمانی در این باره برای ایشان از ما، از قلب ها و جان ها و زبان ها و ضمایر و دستانمان گرفته شد هر کس به دستش توانست وگرنه با زبانش بدان اقرار کرده است.

معمول فضایل و مصائبی که از امیرالمؤمنین به ما رسیده اهل سنت هم به آن معترفند پس چگونه حضرت را کنار گذاشتند گفتیم که در شخص نتوانستند شبهه بیاورند ولی در معنای کلمه مولی شبهه کردند و آن را دوست و دوستدار معنی کردند.

با همه این مقدمات و زمینه سازیها در آن جمعیت کثیر در آن وقت ظهر طی خطبه سه ساعته فقط می خواسته بفرماید که هر کس من را دوست دارد پس این علی را دوست بدارد؟ آیا پیامبر فقط جانشین سی ساله بعد از خود را معرفی فرمودند؟جواب هیچ یک از دو سؤال بالا مثبت نیست.

مولا یعنی سرپرست، گرداننده. ولی، یعنی کسی که انسان بگردد به گرداندنش، کسی که انسان اختیارش را به او واگذارد و در مقابل او هیچ اراده و اختیاری نداشته باشد. مثلاً اگر ما پدری داشته باشیم که مؤمن، تحصیلکرده، دانا، مقتدر، آینده نگر، دوست، دلسوز و … باشد ما چقدر خود را و اختیار و اجازه خود را به این پدر واگذار می کنیم؟

همیشه نظر او را مقدم بر نظر خود می دانیم اگر بخواهیم به خانه دوستمان برویم جایی که خیلی دلمان می خواهد و خوش می گذرد، پدر بگوید نرو نمی رویم شاید حتی دلیلش را هم نخواهیم. لذا او ولی ماست مولای ماست. خود را در اختیار او گذاشته ایم.

از امام صادق علیه السلام پرسیدند: منظور پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم از کلامی که در روز غدیر درباره علی علیه السلام فرموده: من کنت مولاه فعلی مولاه چیست؟ حضرت فرمود: به خدا قسم همین سؤال را از خود پیامبر پرسیدند و آن حضرت در پاسخ فرمود: خداوند مولای من است و بر من از خودم بیشتر اختیار دارد و با امر او امری و اختیاری نیست.

و من مولای مؤمنین هستم و نسبت به آنان از خودشان بیشتر اختیار دارم و با امر من ایشان را امری و اختیاری نیست و هر کس من صاحب اختیار او هستم و با امر من او را اختیاری نیست علی بن ابیطالب مولای اوست و بر او از خودش بیشتر اختیار دارد و با امر او برایش امری و اختیاری نیست و تمام این جهان با همه نظم و خصوصیاتش گرداندنش به ولایت خدای متعال است.

    «انما ولیکم الله و رسوله و الذین آمنوا الذین یقیمون الصلاه و یؤتون الزکوه و هم راکعون .»

انما حصر است این است و جز این نیست که ولی شما خدا و رسولش است النبی اولی بالمؤمنین من انفسهم و پس از آن وجود مقدس امیرالمؤمنین و ائمه اطهار  علیهم السلام ولی مؤمنان هستند. در روز غدیر پیامبر این ولایت را معرفی فرمودند.

دومین اقدام پیامبر بر فراز منبر بیعت بود و پس از آن سه روز در غدیر مردم با امیرالمؤمنین علیه السلام دست می دادند و به صورت عملی بیعت می کردند و زنان هم با دست گذاشتن در تشت آبی که پرده ای میان این تشت آویخته بود و در آن سوی پرده امیرالمؤمنین علیه السلام دست در آب می گذاشتند با حضرت بیعت کردند. اما گفتم که اعلام این ولایت و این بیعت فقط مال روز غدیر حجه الوداع نبود.

دعوت رسول الله و دین ایشان جهانی بود حضرت خطبه شان برای همه مردم جهان و اعصار بود چرا که می فرمودند همه حاضران به غایبان بگویند و پدران به فرزندانشان و آنها هم به فرزندانشان تا آخر زمان این سفارش را برسانند پس ما هم که امروز این جا جمع شده ایم باید ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام را قبول بکنیم و با آن حضرت بیعت انجام دهیم.

حالا یک راهکار عملی می دهیم برای همه کسانی که این سؤال برایشان پیش آمده که چگونه می توان با ولایت حضرت زندگی کرد و واگذاری اراده و اختیار و میل به او یعنی چه؟

وقتی که خدای متعال حضرت آدم علیه السلام را آفرید دستور داد ملائکه به او سجده کنند، همه سجده کردند الا ابلیس که ابا کرد،. ابلیس گفت: خدایا تو این سجده را از من نخواه به جای آن تو را عبادتی می کنم که هزار سال طول بکشد. ولی عبادت خدا در اطاعت اوست خدای متعال امر به این سجده کرد نه آن عبادتی که خود شیطان دوست دارد.

اگر ما به عنوان یک بانوی شیعه می خواهیم واگذاری اختیار به امام زمان و امیرالمؤمنین علیهما السلام کنیم باید آنچه وظیفه ماست در راه عبادت خدا انجام دهیم. و سعی کنیم این فقره از زیارت آل یس را که می خوانیم عمل کنیم “و المعروف ما امرتم به و المنکر ما نهیتم عنه”. از خدا و امام عصر علیه السلام درخواست کنیم که ما را در بندگی کمک کند ان شاء الله.

سخنرانی واقعه غدیر – پیام غدیر

پیامبر بزرگوار اسلام در سال دهم هجرت و در ایام پایانی رسالت خویش همسفران آخرین حج خود را در صحرای جحفه بر کنار غدیر خم گرد آورد تا بار دیگر پیام روشن خود در زمینه گزینش الهی علی علیه السلام بر جانشینی خویش را به اطلاع مردم برساند.

او چنین کرده و با آشکاریِ تمام، این پیام را به مردم رساند. پیامی که ابلاغش دین را کامل، نعمت را تمام و اسلام را دین مورد رضایت پروردگار نمود. آن سان که از خطبه غدیر بر می آمد پیامبر به علت کمی مومنان و زیادی منافقان و کافران از خدای خویش درخواست می کرد تا او را از این ابلاغ معاف نماید.

اما لحن کوبنده آیه “ابلاغ” که از یک سو وی را مامور به این پیام رسانی نموده و از سوی دیگر هشدار می داد که اگر چنین نکند گویی اساساً رسالت خداوندی را به مردم نرسانده است، سبب شد تا حضرتش از خلق نهراسد و چنان کند تا گزارشگران غدیر شرح حال کامل آن را در نوشته های خود آورده اند.

پیام غدیر، پیام امامت و ولایت است. رشته ای که در ادامه رسالت پیامبر عهده دار ارائه و ترویج و پاسداری از حریم اعتقادات اسلامی است. محور آغازین آن علی علیه السلام و محور امروزین آن مهدی  عجل الله تعالی فرجه الشریف می باشد که در خطبه غدیر پیامبر به زیبایی طرح گردیده است.

به راستی آنجا که پیامبر با تمامی علوّ شان خویش آن چنان عمل کرده است و خدای رسول، رسول خود را از ابلاغ چنین رسالتی با تمام مشکلات و موانع موجود معاف ننموده، آیا امروزه می توان به آسانی از کنار این اعتقاد اساسی و اصیل گذر نموده.

گاهی بر بساط معامله و مصلحت اندیشی نشسته و دیگر گاه سنگرهای فتح شده را یکی پس از دیگری واگذار نمود و به بهانه های گوناگون راه بی توجهی، سست عنصری، عافیت طلبی و منفعت جویی را پیش گرفت؟

از این رو آن رسالتی که در این روزگاران بر عهده خطیب در مسند خط به نهاده شده است که با سخنانی شیوا، منطقی به دور از غوغا سازی با مقاومت و استواری، گرد و غبار از چهره این اعتقاد زدوده با شفافیت تمام سخن از اصالتهای اعتقادی و باورهای محکم شیعی در میان آورد و روشن نماید.

که سخن از غدیر و مبعوث آن نه کاری بی حاصل و ناروا، چون نبش قبر تاریخی استف بلکه ارائه چهره واقعی اسلام و در یک کلام جامع “اسلام امامت” است که این کاری بس بزرگ و رسالتی بس خطیر است.

سخنران باید بکوشد تا این باور در ذهن ها و عمق جان ها جای گیرد که سخن از غدیر نه تنها سخن از برهه ای از تاریخ است که شتابزده و زودگذر در میان آمده و بعد هم به فراموشی سپرده شود.

بلکه گفتگو پیرامون دین مورد پسند خداوندی است که اگر می خواهیم در شما دین باوران واقعی جای گیریم باید پای بند پیام و عهد غدیر باشیم.

سخنرانی واقعه غدیر – روش بهره گیری از خطبه غدیر

سخنران با پرداختن به خطبه غدیر و بهره گیری از روش پیامبر در ایراد این خطبه که اتکاء به آیات فراوانی از قرآن مجید می باشد، باید نشان دهد که امامت علی  علیه السلام و فرزندان معصومش ریشه در کتاب خدا دارد و به اصطلاح “منصوص” است. آن هم به نص جلی یعنی آشکارِ آشکار و روشنِ روشن. البته “لمن کان له قلب او القی السمع”.

او با الهام از این سبک پیامبر باید نشان دهد که جمله “حسبنا کتاب الله” از ناحیه هر کس و با هر عقیده که گفته شد، شعاری به دور از عمل است که اگر واقعیت داشت همان دو سوره از قرآن مجید، 58 آیه از قرآن و چه بسیار مقطعاتی از آیات دیگر قرآن که در خطبه غدیر به چشم می آید کافی بود تا گوینده آن کلام را به خود آورد و دریابد که ولایت علی علیه السلام برخاسته از عمق کتاب الهی است و خاستگاه آن قرآن مجید می باشد.

سخنران در فرصتی که در غدیر به او داده می شود باید پیش از آنکه با احساس و عاطفه مستمع خود در این مقوله سخن بگوید، بکوشد تا رشته عقل و منطق سلیم را در او استوار سازد به طوری که شنونده دریابد که غدیر “عید الله اکبر” است.

و این بدان معنی است که باید مبعوث آن را گرامی داشت و ضمن برپایی جشن و سرور و شادی و شادمانی کوشید تا ابعاد مختلف این اندیشه در دلها ریشه گیرد و پایه و مایه یابد، روشن نماید و روشنی به بار آورد.

سخـنران اگر این رسالت را به انجام رساند آن وقت می بیند که پای در جای پای پیامبر صلی الله علیه و آله خود نهاده و سخن از حقیقتی در میان آورده که پیامبرش بر آن پای می فشرده است، آن سان که کارنامه درخشان 23 ساله دوران رسالتش گویای این واقعیت است.

سخنران اگر با ورق زدن تاریخ نشان دهد تنها با گذشت 70 روز از غدیر و به دنبال رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله ورق آن چنان برگشت که بر مبعوث غدیر آن گذشت که گفتنی نیست آن وقت است که در پناه طرح مستند و متین آن حوادث، ضمن مردم شناسی ویژه ای که از آن دوران به دست می دهد، نشان خواهد داد.

که چه شد تا کودتای سفید سقیفه به سرعت توانست پیام غدیر را پایمال نماید و مبعوث غدیر را دست بسته به مسجد بکشاند و اینها نه گزارشات تاریخی شیعیان از آن برهه تاریخ است که ابن ابی الحدید ها، ابن قتیبه دنیوری ها، جرج جرداق ها، عبد الفتاح عبد المقصود ها و …. و دیگر سنیان منصف از آن جریانات گزارش کرده اند.

و خلاصه اینکه رسالت سخنران، در غدیر آن است که ضمن بسنده نکردن به محفوظات خود و قانع نبودن به حرکت در سطح و میان سخنان تکراری بکوشد تا با ارائه طرحی نو در موضوع غدیر مسئله را از یک اختلاف عقیده ساده و مربوط به گذشته ایام به در آورد، بی توجهی به آن را زیر پوشش شعارهای فریبنده وحدت گرایی که طرح می شود، گناهی نا بخشودنی بداند.

و همانطور که امام علی علیه السلام در آغازین روز خلافت خویش پس از یک دوره پر رنج و درد انزوای 25 ساله و مراد “الان اذ رجع الحق الی اهله و نقل الی منتقله” او نیز نشان دهد که پشت کردن به غدیر پشت کردن به اسلام قرآن و حق روشن و مسلم است که هرگز بر یک مسلمان دین باور، روا نمی باشد و واگذاری پیام غدیر، وارهانیدن تمام اسلام و مسلمانی است که به یقین جایز نمی باشد.

به این امید که تعهد و پایمردی سخنران در این مقوله به کمک خلوص نیت و باور قطعی او و نیز قلب سرشار از مهر علی علیه السلام و اولاد پاکش سبب شود تا این حقیقت مملو زنده و متلالاء باقی بماند و تا جهان برپاست این شعار شیعه در غدیر نیز در فضای گیتی طنین انداز باشد که:

“الحمد لله الذی جعلنا من المتمسکین بولایه علی بن ابی طالب و اولاده المعصومین علهیم السلام”

و هم ما قدردان این نعمت الهی باشیم که به حریم این اعتقاد راه یافته و بر این آستان بار یافته ایم که “و ما کنا لنهتدی لو لا ان هدانا الله”. والسلام

برای مشاهده منبع متن سخنرانی واقعه غدیر در (سایت مناسبت ها) کلیک نمایید.